Traditionele Mattenschippersrace staat weer voor de deur

Blokzijl maakt zich op voor een unieke maritieme traditie met de 26e editie van de Mattenschippersrace. Dit jaarlijkse evenement, dat zowel zeilliefhebbers als toeschouwers trekt, staat bekend als de ‘kleintje Strontrace’ en eert het nautische erfgoed van de regio.

De Mattenschippersrace is een eerbetoon aan de vaardigheid en traditie op het water en biedt een breed scala aan deelnemers, variërend van klassieke schepen en IFKS-skûtsjes tot zeilpunters. Deelnemers leggen een uitdagend parcours af, het zogenaamde ‘rondje Zwartsluis’, dat hen via het Giethoornse Meer, Jonen en de Beulakerwijde naar Zwartsluis brengt. Daar wacht hen een bijzondere opdracht die direct verwijst naar de oorsprong van de race: het ophalen van een mat.

Langs de route zijn er tal van locaties waar toeschouwers het spektakel van dichtbij kunnen meemaken. Naast zeilen zullen de schippers en hun bemanning op sommige plekken hun schepen moeten ‘jagen’, waarbij ze deze met lange lijnen vooruit trekken tegen de wind in. Waar dit niet mogelijk is, worden de schepen voortbewogen met vaarbomen. Deze loodzware tocht, die zo’n tien uur in beslag neemt, stelt de bemanning fysiek en mentaal op de proef.

De traditie van de Mattenschipperij gaat terug tot de 17e eeuw, toen Blokzijl een handelsstad was die zich onderscheidde door de handel in biezen matten. Deze matten, vervaardigd uit gedroogde biezen, waren populair als vloerbedekking, maar hadden een korte levensduur, waardoor er constant nieuwe matten nodig waren. De Blokzijler schippers vervoerden deze producten over water en speelden een cruciale rol in de handel.

Het mattenseizoen begon traditioneel op 2 februari, tijdens Maria Lichtmis, en duurde tot Pinksteren. Elke schipper had zijn eigen ‘mattenland’, oftewel een afzetgebied, en gebruikte traditionele schepen zoals de Blokzijler Jacht en de Mattensnik voor transport. Een van de prominente families in de mattenschipperij was die van een voorvader van Lens Nekeman, de directeur van hoofdsponsor Interfloor in Zwartsluis. Als sponsor van het eerste uur heeft Lens Nekeman alle edities bijgedragen aan het voortbestaan van deze unieke zeilwedstrijd.

De race kent een sterk deelnemersveld met elf klassieke schepen en een aantal zeilpunters. De strijd om de felbegeerde wisseltrofee, een stevige korte vaarboom, is elk jaar intens. Titelverdediger De Westenwind van schipper Daan van der Meer wist vorig jaar als eerste te finishen en zal ook dit jaar alles op alles zetten om de overwinning te behalen.

De deelnemers zijn verdeeld in een lichte en een zware klasse, waarbij de zware klasse een voorsprong van zeven kwartier krijgt. Dit zorgt voor extra spanning, omdat de lichtere schepen moeten inhalen om kans te maken op de overwinning.

De windrichting bepaalt of de schepen vanaf de start eerst koers zetten naar Vollenhove of via het Giethoornse Meer varen. Deze beslissing wordt op vrijdagavond genomen tijdens het palaver in de kelderbar van café Van Ens in Blokzijl, een exclusieve bijeenkomst voor schippers. Tijdens dit overleg wordt ook de loting voor de startvolgorde verricht, waarmee de laatste voorbereidingen voor de race worden getroffen.

Volg de race live via de website: Elke deelnemer is uitgerust met een tracker, waardoor de voortgang van de wedstrijd in real-time te volgen is op de website. Ideaal voor toeschouwers die het spektakel vanaf de wal willen meemaken en niets van de race willen missen

Na een lange en zware race keren de deelnemers terug naar Blokzijl, waar een enthousiast publiek hen opwacht. De historische haven en de sfeervolle terrassen zorgen voor een bruisende afsluiting van deze bijzondere dag. Naar verwachting zal de finish in de middag plaatsvinden.

Meer informatie en updates over de Mattenschippersrace 2025 zijn te vinden op www.mattenschippersrace.nl.